4.3 Waterschapsbelastingen

4.3 .1 Tabel: Heffingsgrondslagen Watersysteemheffing

4.3.2 Tabel: Heffingsgrondslagen Zuiveringsheffing

Toelichting
De verwachting is dat de groei van het aantal huishoudens (watersysteem) en het aantal woningen (zuivering) minder hard gaat dan voorheen. Een belangrijke oorzaak is de stagnatie in de bouw van nieuwe woningen. Ook het aantal bedrijven voor de zuivering ligt lager.
De WOZ-waardeontwikkeling van de woningen heeft de RBG ingeschat op 9% voor 2026. Voor 2027 tot en met 2030 gaan we uit van een groei van 5% per jaar.
Voor de niet-woningen verwacht de RBG voor 2026 een groei van 2%. In de periode daarna is het percentage 1% per jaar.
Het aantal kwijtscheldingen daalde de laatste paar jaar van meer dan 10% naar 8,4%. Voor 2026 verwacht de RBG dat dit nog iets verder daalt naar ongeveer 8% van het aantal huishoudens.
Vanwege de nieuwe belastingwet geven we de ontwikkeling van de WOZ-waarden van woningen en niet-woningen apart weer. Voor het jaar 2024 is die splitsing niet beschikbaar.

Heffingen

4.3 .3 Tabel: Heffingen

Als gevolg van het nieuwe belastingstelsel wijken de heffingen op een paar plekken af in vergelijking met voorgaande jaren. Ten eerste is de heffing gebouwd gesplitst in twee heffingen: een heffing voor woningen en een heffing voor niet-woningen. Met deze splitsing komt het verschil in waardeontwikkeling tussen de twee soorten beter tot zijn recht. Tot 2026 profiteerden de eigenaren van niet-woningen van de waardestijging van woningen. In het nieuwe stelsel wordt dat eerlijker. Doordat de waarde van de woningen sterker stijgt dan de toegerekende kosten, daalt de heffing voor woningen in de loop van de jaren. Daarentegen stijgt de heffing voor niet-woningen, omdat daar de waardeontwikkeling langzamer gaat.

Ten tweede is de opslag voor wegen in de categorie ongebouwd maximaal 100% in tegenstelling tot 400% in het oude stelsel. Hierdoor is de heffing vanaf 2026 lager (2 * tarief ongebouwd) dan in de jaren daarvoor (5 * tarief ongebouwd).

We hebben op basis van de begrote heffingen voor een aantal voorbeeldprofielen de aanslagen berekend voor 2026. In de tabel geven we de totale lasten per profiel weer.

4.3.4 Tabel: Voorbeeldprofielen

Belastingopbrengsten per taak
Hieronder staan de belastingopbrengsten en de mutaties reserves voor de taken watersysteembeheer en zuiveringsbeheer weergegeven.

4.3.5 Tabel: Belastingopbrengsten voor taken watersysteembeheer en zuiveringsbeheer

Om de kosten van het watersysteem te dekken hebben wij de belastingopbrengsten verhoogd en reserves ingezet. De oorzaak van de stijging van de belastingopbrengsten is de toename van het areaal en de indexatie van de belastingtarieven (inflatie en cao). Daarnaast hebben we besloten de heffingen ieder jaar met 0,5% extra te laten stijgen onder andere met oog op de hogere bijdrage HWBP vanaf 2030.
De dividenden en overige opbrengsten nemen af. De belangrijkste oorzaak is het wegvallen van de rentebaten en lagere opbrengsten uit verkoop grond en gebouwen.
Het tekort dat voor bestemming ontstaat vangen we op door te onttrekken aan de algemene reserve vrij besteedbaar en de tariefdempingsreserve watersysteem.

4.3 .6 Tabel: Belastingopbrengsten voor taak zuiveringsbeheer

De belastingopbrengst zuiveringsbeheer neemt toe met € 13,3 miljoen. Dit komt door toename areaal, indexatie en de extra opslagen op de zuiveringsheffing om de lasten die gepaard gaan met de investeringen in de Vergulde Hand en als gevolg van de Europese richtlijnen stedelijk afvalwater. In 2026 gaat het om 5,5% extra aan opslagen.
De dividenden en overige opbrengsten nemen af. Oorzaken zijn lagere rentebaten en lagere opbrengsten uit verkoop grond en gebouwen.
Het resultaat voor bestemming is € 7,3 miljoen hoger dan in 2025 .
Belastingopbrengsten meerjarig
De verwachte ontwikkeling van de belastingopbrengsten in de komende jaren geven we in de volgende tabel weer.

4.3 .7 Tabel: Belastingopbrengsten meerjarig

Lastendruk
De lastendruk wordt in een kengetal uitgedrukt. Hiervoor gebruiken wij het profiel van een meerpersoonshuishouden met een eigen huis dat in 2025 een waarde had van € 370.000. De waardeontwikkeling van woningen is gemiddeld 9%. Dat betekent dat een woning van € 370.000 in 2025 gemiddeld genomen € 403.300 waard is geworden in 2026. In onderstaande tabel wordt in getoond hoe de lastendruk zich ontwikkelt van 2025 naar 2026.

Bedragen keer € 1

Gemiddeld neemt de lastendruk toe met 5,6%. De verschillen tussen de drie belastingregels zijn als volgt te verklaren:

• algemeen nemen de lasten toe met ongeveer 2,3% door inflatie en loonstijging door cao-aanpassingen;
• zowel de watersysteemheffingen als de zuiveringsheffing nemen toe met 0,5% door extra opslag;
• de zuiveringsheffing neemt toe met 5% door extra opslagen;
• demping van de heffingen door de inzet van reserves met 3,9 miljoen voor het watersysteem en € 1 miljoen voor zuiveringsbeheer. Dit is 1,6% van de totale kosten.

Voor de zuivering telt dit op tot 7,2% lastenstijging. Omdat het watersysteem vier categorieën heeft, is de berekening lastiger te maken. Ook omdat de waardestijging van de woningen met 9% boven de andere stijgingen ligt. Dat heeft weer een drukkend effect op de lastendruk.